Of het nu gaat om kilometerheffing voor vrachtvervoer of om een wegenvignet voor personenwagens, feit is dat al wie straks door België passeert, zal moeten betalen om gebruik te maken van de wegeninfrastructuur. Streefdatum om hiermee te beginnen is 2013. Maar of deze datum gehaald wordt, betwijfelt professor Bruno De Borger. De wetenschapper van de Universiteit Antwerpen (UA) kan zich evenmin denken dat Nederland bij zijn standpunt zou blijven om niet ook in eigen land een gelijkaardig systeem te organiseren.
De Vlaamse regering beslist in januari om een wegenvignet in te voeren voor personenwagens. Ook komt er een slimme kilometerheffing voor vrachtwagens vanaf 3,5 ton. Voor Belgen zou het wegenvignet een andere manier zijn om de jaarlijkse verkeersbelasting te berekenen, zo is de redenering van de overheid. Het bestaat overigens uit twee delen, waarbij het eerste luik een vast bedrag is in de vorm van een wegenvignet (ook voor buitenlanders) dat de autogebruiker betaalt om gebruik te maken van het Belgische wegennet. De Vlaming zal het bedrag waarschijnlijk via het jaarlijkse aanslagbiljet betalen. Daarnaast komt er een variabele belasting die zal afhangen van de milieukenmerken van de auto. Wie een vervuilende auto heeft, zal meer moeten betalen. Schadelijke stoffen, geluid, fijn stof zullen dit mee bepalen.
Vrachtwagens
Voor vrachtwagens haalde men in België de mosterd bij de oosterburen en zou een gelijkaardig tolsysteem worden gebruikt zoals in Duitsland. Dit systeem werkt via satellietdetectie en mobiele datacommunicatie. In de vrachtwagens worden elektronische registratiesystemen geïnstalleerd. Het zou een privéfirma zijn die de tolheffing vervolgens zal beheren. Daarbij hangt het tarief af van het aantal gereden kilometers, de tijd en de plaats.
Na het Waalse en het Brusselse Gewest gaf ook Vlaanderen recent groen licht om het elektronische wegenvignet in te voeren. Hoe dit vignet er precies zal uitzien en hoe het zal worden verdeeld, is nog onduidelijk. Een felgekleurde sticker zoals ski- of andere toeristen het uit Zwitserland wordt het wellicht niet. Buitenlanders zullen een vast bedrag betalen, maar zouden wel de mogelijkheid hebben om een vignet van kortere tijdsduur aan te kopen.
Europa
“De hele hervorming van de verkeersbelasting sluit aan bij de visie van Europa”, zo luidde het bij monde van Vlaams minister-president Kris Peeters toen hij eind januari de beslissing meedeelde. “Uiteindelijk heeft Nederland afgehaakt om mee te doen met de slimme kilometerheffing, maar we blijven hen informeren. Toekomstige samenwerking is immers nooit uitgesloten”. Dat is ook wat Bruno De Borger niet uitsluit, dat Nederland vroeg of laat toch bij een gelijkaardig systeem aansluit. De Borger is professor economie aan de Universiteit Antwerpen en bestudeert al lang de effecten van rekeningrijden en een wegenvignet. “Het zou me inderdaad niet verbazen als Nederland op zijn beslissing zou terugkomen om de wegentaks en de kilometerheffing niet in te voeren. Heel lang zaten ze daar op hetzelfde spoor als België en het is pas sinds het aantreden van het nieuwe kabinet onder leiding van Mark Rutte dat hiervan werd afgestapt. Niks zegt dat dit kabinet, zeg maar een gedoogkabinet, lang aan de macht blijft. En niks zegt dat dit kabinet bij hetzelfde gedacht blijft”, meent De Borger. Feit is sowieso dat door België passeren voor Nederlanders duurder wordt. Of het nu gaat om vrachtvervoer of om toeristen.
Gemiste kans
UA-professor spreekt ook zonder meer van een gemiste kans en heeft er een dubbel gevoel bij. “Is het beter dan wat er nu is? Ja. Is dit het beste wat de Belgische overheid had kunnen doen? Neen”, zo antwoordt hij. “Ik vind het niet onverstandig dat België de buitenlanders mee wil laten betalen voor het gebruik van zijn wegen. Maar dat mag volgens mij niet de enige doelstelling zijn. Het zou ook moeten dienen om de verkeersstromen te kunnen leiden. Als ze het op dezelfde manier invoeren zoals in Duitsland, wijst niets erop dat de hoogte van het te betalen bedrag zal afhangen van het tijdstip waarop de automobilist gebruik van het wegennet. Een trucker die ‘s morgens op de Brusselse ring rijdt, veroorzaakt op dat moment meer congestie dan op een ander tijdstip. Maar blijkbaar verandert dat niets aan de hoogte van het bedrag dat hij moet betalen. Hetzelfde geldt voor het personenvervoer. Ook daar doet het er niet toe wanneer men zich op de weg begeeft. Het invoeren van een wegenvignet heeft nu eenmaal geen invloed op de verkeersdrukte op bepaalde momenten van de dag. In die zin vind ik het dus eigenlijk slechts een partiële oplossing”, aldus professor De Borger. De Belgische mobiliteitsorganisatie Touring, zeg maar de tegenhanger van de Nederlandse ANWB, treedt hem voor een stuk bij en betreurt dat er een wegenvignet komt voor personenauto’s en niet een kilometerheffing. “Het gaat om niets meer dan een ordinaire belasting voor automobilisten”, zo luidt het daar.
2013
Bruno De Borger, wetenschapper van de Universiteit Antwerpen betwijfelt bovendien zeer sterk of de streefdatum van 2013 wel zal worden gehaald. “Als het goed voorbereid is, zou dat geen probleem mogen zijn. Maar tussen de beslissing en de eigenlijke invoering moet er nog heel wat gebeuren. De timing is zonder meer scherp. De technologie is beschikbaar als men het doet zoals in Duitsland. Maar het vereist een pak technische ingrepen aan de zijde van de truckers. Bovendien moet het systeem zonder meer sluitend zijn. Uit ervaring weet ik dat bij onze buren in Duitsland er heel wat voorbereiding aan vooraf is gegaan vooraleer de zogenaamde Lastkraftwagen-Maut effectief ingang vond”. Voor wat het autowegenvignet betreft ziet hij minder problemen. “Daar is het enkel een kwestie van de mensen op tijd te informeren over hoe en waar zee een vignet moeten aanschaffen”.
ANWB
Ook in Nederland is men allerminst opgezet met de concrete plannen die België koestert. De ANWB vraagt zich af of de nieuwe tolheffing wel in overeenstemming is met de Europese wetgeving. “Daarbij is de maatregel ook niet in overeenstemming met de Europese gedachte, die vrij verkeer van goederen en personen voorschrijft. De invoering van een vignet betekent een belemmering van dat vrije vervoer. Het vignet betekent in ieder geval een lastenverzwaring voor iedereen die weleens door België rijdt. Daarnaast vindt de ANWB het systeem van het plakken van vignetten op je autoruit achterhaald”, aldus een persbericht dat de Koninklijke Nederlandse Toeristenbond (ANWB) naar aanleiding van de kwestie de wereld instuurde. Toch lijkt het argument om Europa mee in de zaak te betrekken weinig steek te houden. Dat is althans de mening van de eerder vermelde professor van de Universiteit Antwerpen. “Ik ga ervan uit dat de Belgische overheid voldoende heeft afgestemd met de Europese regelgeving om te vermijden dat er sprake zou zijn van discriminatie ten opzichte van buitenlanders. Maar dan alleen op voorwaarde dat ook de Belgische truckers en andere chauffeurs moeten betalen”. Maar voor een klein land als België blijft het een merkwaardige maatregel. “Natuurlijk mag een klein land een probleem dat zich lokaal voordoet, ook lokaal oplossen. Maar voor de reacties in de andere landen maakt het wel uit. Het ideaal scenario zou zijn dat er een algemene invoering zou zijn in heel Europa, maar wat dat betreft zien we op dit moment enkel een lappendeken aan maatregelen in de diverse landen”.
hits=3= / id=1965=