Gepensioneerden met Nederlandse pensioenen – die in België wonen – hebben recht op medische verstrekkingen in België (woonland) ten financiële laste van Nederland (pensioenland). In België hebben zij recht op medische verstrekkingen alsof zij in België verzekerd zouden zijn. De gepensioneerden betalen in Nederland (pensioenland) aan het CVZ (bevoegd orgaan) een bijdrage voor de medische zorg. Deze dwingende ’bekostigingsregels’ staan in artikel 24 e.v. van de EU-verordening 883/2004. De zorgbijdragen wordt berekend aan de hand van de Nederlandse voorschriften inzake de Zvw/AWBZ-premieheffing (inclusief de heffingskortingen) alsof de gepensioneerde in Nederland zou wonen. Echter het CVZ moet de berekende Zvw/ZWBZ-premies vermenigvuldigen met de zogenaamde woonlandfactor (0,6760) voor België. België mag géén wettelijke premies heffen. Een dergelijke gepensioneerde noemt men een ’verdragsgerechtigde’. Er stellen zich enige vragen over het keuzerecht.
Vraag 1: Mag de gepensioneerde kiezen of hij in België dan wel in Nederland zijn zorgbijdragen betaalt?
Antwoord: neen, de EU-verordening 883/2004 schrijft zeer gedetailleerd en stringent voor welke lidstaat verantwoordelijk is voor de medisch zorg van gepensioneerden. Wat wel mogelijk is dat de gepensioneerde bijvoorbeeld in België werkzaamheden verricht, die leiden tot verzekering in België. In dat geval wordt de gepensioneerde Belgisch verzekerd en betaalt hij de Belgische ziektebijdragen. Werkt een gepensioneerde in Nederland dan wordt hij ongeacht de omvang van de werkzaamheden ’gewoon’ verzekerd in Nederland en betaalt hij de volle Nederlandse Zvw/AWBZ-premies.
Vraag 2 a: Mag de gepensioneerde (’verdragsgerechtigde’) er voor kiezen om zonder voorafgaande toestemming een medische behandeling in Nederland ondergaan ?
Antwoord: ja, artikel 27 (bijlage IV) van de EU-verordening 883/2004 biedt de gepensioneerde de mogelijkheid om zonder toestemming een medische behandeling te ondergaan in Nederland (pensioenland). Hij heeft tijdens zijn (tijdelijk) verblijf in Nederland aanspraak op alle Nederlandse verstrekkingen alsof hij in Nederland zou wonen. Er geldt dan het pensioenlandpakket inclusief de Nederlandse vergoedingen (eigen bijdragen enz.). De gepensioneerde kan in dit geval de EHIC (Europese ziekteverzekeringskaart) gebruiken. Eigenlijk is de EHIC bestemd voor noodzakelijke en spoedeisende zorg (tijdens vakantie, familiebezoek, werk) en niet voor doelbewuste geplande medische zorg. Uit praktische overwegingen wordt de EHIC gebruikt. De EHIC wordt verstrekt door het CVZ.
Vraag 2 b: Mag de gepensioneerde (’verdragsgerechtigde’) er voor kiezen om een zonder voorafgaande toestemming een medische behandeling in een andere lidstaat (Frankrijk, Duitsland enz.) ondergaan?
Antwoord: neen. Een gepensioneerde mag als hij in een andere lidstaat (Frankrijk, Duitsland enz.) verblijft in verband met vakantie, familiebezoek enz. een medisch noodzakelijke (spoedeisende) behandeling ondergaan. Wil betrokkene een vooraf geplande intramurale behandeling (opname met minimaal een nacht ziekenhuisopname) ondergaan dan heeft hij toestemming nodig van het CVZ.
Vrij verkeer van diensten respectievelijk goederen
Op grond van de jurisprudentie van het Europese Hof van Justitie heeft een verzekerde het recht om in een andere lidstaat zonder toestemming een extramurale behandeling te ondergaan of een medisch product (medisch hulpmiddel, geneesmiddel) te kopen. Onder een extramurale behandeling wordt verstaan: een behandeling waarbij men een meerdaagse behandeling ondergaat in een kliniek (inclusief nachtverblijf). Het gaat dan om het in het verdrag van Lissabon vastgelegd recht op ’vrij verkeer van diensten’ (medische behandeling) dan wel het ’vrij verkeer van goederen’ (medisch hulpmiddel, geneesmiddel). De lidstaat alwaar betrokkene verzekerd is, moet dan de kosten van deze behandeling respectievelijk medisch hulpmiddel c.q. geneesmiddel vergoeden in zoverre deze zorg deel uitmaakt van de verstrekkingen waarop de verzekerde uit hoofde van de wetgeving van die lidstaat van aansluiting recht heeft.
Vraag 3: Mag een in België wonende gepensioneerde zonder toestemming van zijn Belgische mutualiteit een extramurale behandeling ondergaan in Nederland dan wel een medisch hulpmiddel, geneesmiddel in Nederland kopen en daarvoor de kosten declareren bij zijn mutualiteit?
Antwoord: ja en neen!
Het antwoord is ja indien de in België wonende gepensioneerde in België verzekerd c.q. zijn wettelijke bijdragen betaalt. Dat wil zeggen dat België de lidstaat van aansluiting is en de Belgische mutualiteit het bevoegd orgaan is. Betrokken gepensioneerde krijgt zijn kosten vergoed overeenkomstig de Belgische wetgeving. Dit keuzerecht is beperkt tot extramurale zorg.
Het antwoord is nee indien de in België wonende gepensioneerde (’verdragsgerechtigde’) via Nederland (CVZ) recht heeft op zorg in België c.q. de wettelijke bijdragen in Nederland betaalt. De Belgische mutualiteit is nu niet het bevoegde orgaan doch het orgaan van het woonland. Dat wil zeggen dat Nederland de lidstaat van aansluiting is en de kosten vergoedt overeenkomstig de Nederlandse wetgeving. Dit keuzerecht is onbeperkt en geldt voor zowel de intra- als extramurale zorg in Nederland. De gepensioneerde kan niets declareren in België.
Samenvattend
In België wonende gepensioneerden (verdragsgerechtigden), die via Nederland aanspraak hebben op medische verstrekkingen in België kunnen niet via het ’vrij verkeer van diensten respectievelijk goederen’ hun Nederlandse kosten declareren bij hun Belgische mutualiteit. Het is niet mogelijk om in Nederland een medische behandeling te ondergaan respectievelijk een medisch hulpmiddel c.q. geneesmiddel te kopen en deze in België te declareren. Het ’vrij verkeer van diensten resp. goederen’ c.q. de nieuwe patiëntenrichtlijn 2011/24/EU, die pas in oktober 2013 in werking treedt, geldt voor grensoverschrijdende zorg in het buitenland. Voor de in België wonende ’verdragsgerechtigde’ is Nederland (pensioenland) geen ’buitenland’. Er is geen vrij verkeer van diensten respectievelijk goederen mogelijk in Nederland voor de in België wonende verdragsgerechtigde gepensioneerden.
Kortom
Een gepensioneerde kan niet kiezen waar hij zijn bijdragen/premies betaalt. Hij kan wel kiezen waar hij een medische behandeling wil ondergaan: in Nederland dan wel in België. Hij kan er niet voor kiezen om de kosten van de medische zorg gemaakt in Nederland te declareren in België.
hits=3= / id=2020=