Een nog groter belastingkluwen op til in België
De Belgische personenbelasting is al complex genoeg, vindt u? Terecht, en toch verbleekt het belastingkluwen van vandaag bij dat van morgen. Na lectuur van het wetsvoorstel dat het fiscale hoofdstuk van de zesde staatshervorming regelt, lijkt een belastingvereenvoudiging verder weg dan ooit. Drama De door Vlaanderen gewenste regionalisering van de personenbelasting wordt vanuit fiscaal oogpunt een drama. Vandaag betalen Belgisch belastingplichtigen zowat 36 miljard euro federale personenbelasting, waarvan ruim 10 miljard via dotaties wordt verdeeld onder de gewesten voor de financiering van hun beleid. De personenbelasting wordt berekend aan de hand van een federale inkomensschaal met belastingtarieven die, naargelang van het inkomen, oplopen van 25 tot 50 procent. Bij een echte regionalisering van de personenbelasting zijn nog uitsluitend de gewesten bevoegd en hanteert elk gewest autonoom zijn inkomensschaal en past zijn belastingtarieven toe op de inkomsten van zijn inwoners. Maar zo’n regionalisering van de belasting zou de federale overheid voor de financiering van haar bevoegdheden volledig afhankelijk maken van de deelstaten. En dat is politiek ondenkbaar. Onzuivere regionalisering Van een zuivere regionalisering van de personenbelasting is dus geen sprake. In essentie zet het akkoord over de zesde staatshervorming de huidige dotatie uitde personenbelasting om in een eigen, gewestelijke personenbelasting. Maar ondanks die nieuwe gewestbelasting blijft de federale overheid fiscaal bevoegd,precies om te vermijden dat burgers met meerdere instanties te maken zouden krijgen. Ze blijft bevoegd voor de personenbelasting en blijft instaan voor de aan-gifte en de inning ervan. Ook de geschillenregeling blijft federaal.
Autonomiefactor De belastingberekening wordt wel grondig door elkaar geschud. De huidige federale belasting blijft na de staatshervorming weliswaar nog berekend zoals nu,maar ze wordt gereduceerd met de zogenoemde autonomiefactor. Dat wordt het nieuwe fiscale sleutelbegrip. De autonomiefactor wordt in principe elk jaar op-nieuw vastgelegd, maar voor de eerste drie jaar, te tellen vanaf het inkomstenjaar 2014, is die factor bepaald op 26 procent. De federale belasting wordt dus met26 procent verminderd. En op die gereduceerde federale belasting rekenen de gewesten vervolgens via eigen opcentiemen een aanvullende belasting aan. Hetgewest waar de belastingbetaler werkelijk verblijft, heft die aanvullende belasting. Woont of werkt u op 1 januari 2015 in Vlaanderen, dan betaalt u dus deVlaamse opcentiemen op uw ‘gereduceerde federale belasting’ die u verschuldigd bent op uw inkomsten van 2014.De opcentiemen kunnen differentiëren volgens een belastingschaal die de gewesten zelf vastleggen. Zo kan een gewest opteren voor hogere opcentiemennaarmate men meer belasting betaalt. De opcentiemen bedragen gemiddeld 35 procent met de mogelijkheid voor de gewesten om beperkt van dat percentageaf te wijken binnen een eigen schaal.
Wat betekent dit concreet Een huidige federale belasting van 100 euro zal vanaf het aanslagjaar 2015 (het inkomstenjaar 2014) eerst worden verminderd met 26 procent tot 74 euro. Daarop mogen de gewesten 35 procent opcentiemen aanrekenen voor een bedrag van 26 euro (74 euro x 35%): 74 euro voor de federale overheid en 26 euro voor de gewesten. Net zoals de gemeenten zullen de gewesten, als veredelde lokale overheid, dus hun inkomsten dus puren uit aanvullende belastingen op de federale belasting.
Exit dotatiesysteem Die inkomsten zouden ze ook kunnen genieten via het oude dotatiesysteem. Maar Vlaams nationalisten eisen een staatshervorming mét een ‘eigen’ gewestelijke personenbelasting en daarom kennen we binnenkort naast één federale inkomensschaal drie gewestelijke belastingschalen. De gevolgen voor de belastingberekening, die bijna verdubbelt in omvang zijn enorm. Voor iedere Belg c.q. grensarbeider moeten twee parallelle berekeningen worden gemaakt – één federaal en één gewestelijk – rekening houdend met, wat de federale belasting betreft, de belastingverminderingen die federaal blijven en met, wat de gewestbelasting betreft, de huidige en nieuwe gewestelijke belastingverminderingen.
Grensarbeiders Voor grensarbeiders wordt de fiscaal-administratieve druk nóg wat forser. Nu al is deze aanzienlijk en door de Belgische staatshervorming neemt de totale administratie straks alleen maar toe. Vraag die zich uiteindelijk ten gronde zal stellen is welk opcentiemensysteem van toepassing zal zijn voor een grensarbeider die niet exclusief op het grondgebied van bijvoorbeeld het Vlaamse Gewest werkt, maar bijvoorbeeld ook in Wallonië of Brussel actief is ?
hits=2854=