Dat de formatie meer dan vier maanden in beslag nam, is een gevolg van de complexiteit van België. Franstaligen en Vlamingen moeten het eens zien te worden binnen de beperkte mogelijkheden van de verkiezingsuitslag. Daarbij komt nog dat voor het eerst ook de N-VA in de slotfase aan de onderhandelingstafel zat, de Vlaams-nationalistische partij die met Thatcheriaanse en Tea Party-achtige denkbeelden België sociaal-economisch wil hervormen. Veel van deze ideeën staan haaks op die van bijvoorbeeld de Vlaamse christendemocratische CD&V, een partij die nauwelijks nog rechts is te noemen.
Het regeerakkoord heeft als rode draad wel de gemeenschappelijke deler van de vier coalitiepartners: de wens om te hervormen. Dit is winst, want de vorige kabinetten lieten vooral alles bij het oude. Zij waagden zich niet aan echte ingrepen in de sociale zekerheid en bezuinigingen bij de overheid. De belasting- en premiedruk bleef hoog, wat ondernemen in België ontmoedigde.
Een deel van dit ‘achterstallig onderhoud’ wordt nu aangepakt. De pensioenleeftijd wordt opgetrokken, de lasten voor bedrijven gaan omlaag, er wordt geschoven met belastingen en het mes gaat in de bureaucratie.
Maar om echt orde op zaken te stellen zijn sprongen nodig die moediger zijn. De pensioengerechtigde leeftijd zou bijvoorbeeld niet pas in 2030 maar al in 2024 op 67 jaar kunnen komen, zoals in Nederland. De automatische koppeling van de lonen aan de inflatie wordt een jaartje overgeslagen — op een moment dat België geen inflatie meer kent. Deze loonindexering zou ook kunnen worden afgeschaft. En werklozen? Zij blijven tot in lengte van dagen recht houden op hun uitkering, zoals dit altijd in België was.
België blijft België en dit betekent dat de stappen die nu gezet worden de maximaal haalbare zijn binnen de context van de ingewikkelde structuur van het land. Maar er komt heus wel een moment dat België nog veel meer moet doen. Daarvoor is het wachten op een ernstige crisis. Want ook dit is België: het land komt pas echt in beweging als er geen keuze meer is.
hits=736=