Onroerend erfgoed wordt beschermd omdat het van grote waarde is voor de gemeenschap. Het moet minimaal in de staat blijven waarin het zich bevond op het moment van de bescherming. Zo kunnen ook de toekomstige generaties ervan genieten.
De Vlaamse regering overweegt om het verkooprecht dat wordt geheven bij de verkoop van beschermd onroerend erfgoed te halveren, mits het naleven door de koper van een aantal investeringsverplichtingen. Het tarief van het verkooprecht, dat in principe 10% bedraagt, zou dus verlaagd worden tot 5%. De nieuwe eigenaar zou minstens het bekomen fiscale voordeel moeten investeren in beheersmaatregelen, werkzaamheden of diensten die noodzakelijk zijn voor het behoud of de herwaardering van erfgoedkenmerken en -elementen van het beschermde goed.
Daarnaast wil de Vlaamse Regering een nieuwe stimulerende fiscale maatregel invoeren betreffende de schenkbelasting op beschermd onroerend erfgoed. Er zou evenwel geen gunsttarief ingevoerd worden in de erfbelasting voor beschermd onroerend erfgoed. Door de schenkbelasting te verlagen hoopt men een dynamiek in de schenkingen van onroerend erfgoed op gang te brengen, net zoals is gebeurd na de invoering van de verlaagde tarieven van schenkbelasting voor onroerende goederen. De vermindering of vrijstelling van erfbelasting stimuleert een gerichte en efficiënte onroerend erfgoedzorg niet. De vermindering of vrijstelling van erfbelasting zet eigenaars immers niet noodzakelijk aan om actief om te gaan met het behoud en beheer van hun beschermde eigendommen.
Als tweede maatregel wil de Vlaamse regering dus een vermindering van de schenkbelasting invoeren voor de schenking van beschermd onroerend erfgoed. Ook hier zou de begiftigde minstens het bekomen fiscale voordeel moeten investeren in beheersmaatregelen, werkzaamheden of diensten die noodzakelijk zijn voor het behoud of de herwaardering van erfgoedkenmerken en erfgoedelementen van het geschonken en beschermde goed.
Het doel van dit voorstel tot vermindering van schenkbelasting is om eigenaars die zelf geen plannen hebben voor hun beschermde eigendom aan te zetten het goed te schenken aan partijen die het wel wensen te ontwikkelen, eerder dan het door erfenis te laten overgaan aan partijen die geen interesse hebben in de soms financieel zwaarwegende zorg voor de beschermde familiegoederen.
Om van deze vermindering te kunnen genieten, zou de begunstigde na verloop van 5 jaar moeten aantonen dat de voorwaarden van het voordeel vervuld zijn. De Vlaamse Regering overweegt de volgende voorwaarden in te voeren:
• een door het agentschap Onroerend Erfgoed goedgekeurd beheersplan kunnen voorleggen binnen 2 jaar;
• het beheersplan is gedurende minstens 3 jaar in uitvoering.
Het agentschap Onroerend Erfgoed zou na 5 jaar een attest van voldoening aan deze voorwaarden verlenen. Vervolgens zou door Vlabel een deel van de betaalde schenkbelasting worden terugbetaald aan de belastingplichtige.